Gaurkotasuna / 9 iraila, 2019
- Azaroaren 28an, Kursaalek bere 20. urteurreneko gala ospatuko du, besteak beste Euskadiko Orkestra, Lucía Lacarra dantzaria eta Izaro, Mikel Erentxun eta Eñaut Elorrieta abeslarien partehartzearekin.
- Urteurren hau dela eta, Kursaal Eszenak Hastapen Abonua jarri du abian, bereziki hautatuak izan diren musika klasikoko 3 kontzertuk osatzen duten abonua.
- Geneva Camerata, Hamburgoko NDR Elbphilharmonie, Martha Argerich, Concerto Köln eta Javier Camarenaren kontzertuek osatuko dute musika klasikoko eskaintza
Omara Portuondo, Vetusta Morla, Ludovico Einaudi eta Los Secretos taldeak ere arituko dira urriaren 19tik urtarrilaren 31ra bitartean gauzatuko den Kursaal Eszenako denboraldi berrian
Kursaal Eszenak hamabi hitzordu dakartza Kursaalaren 20.urteurrenarekin bat egiten duen denboraldi berrirako. Aipatu urtemuga azaroaren 28an ospatuko da, hain zuzen, Kursaal 20 urte Gala ekitaldiarekin. Emankizun berezi honetan eraikineko urteko jarduera bildu eta ordezkatzen duten hainbat artista arituko dira, besteak beste, Euskadiko Orkestra Juan José Ocón zuzendariaren gidaritzapean eta Orfeoi Gazte-rekin batera; Lucía Lacarra dantzaria; Elena Sancho Pereg sopranoa, eta Izaro, Mikel Erentxun eta Eñaut Elorrieta abeslariak.
Denboraldiko lehen hitzordua urriaren 19an izango da, haurrentzako apropos atondutako Musika Familian programazioko ikuskizun batekin. Bukatu berriz, 2020ko urtarrilean bukatuko da, Javier Camarena abeslari liriko entzutetsuaren errezitaldiarekin (urtarrilak 23), eta Madrilgo Los Secretos talde mitikoaren kontzertuarekin (urtarrilak 31).
Musika klasikoko esparruak urriaren 27an urratuko du bidea, proposamen berezi batekin: Geneva Camerata, David Greilsammer-en zuzendaritzapean, Juan Kruz Díaz de Garaio koreografo eta dantzariarekin batera ariko da, guztiz berritzailea eta hipnotikoa den kontzertu/ikuskizuna gorpuzteko: taula gainean 30 musikari inguru euren instrumentuak jotzen eta batera zein bestera mugitzen; publikoak berriz, Lullyk idatzitako musikaren argi-ilunetatik, Mozarten 40. sinfoniaren espiritualtasun, pasio eta edertasunera garamatzan musika-bidaia egin ahal izango du.
Hamburgoko NDR Philharmonie orkestrak eskainiko du hurrengo kontzertua, azaroaren 12an. Duela bi urte Musika Hamabostaldian arrakasta itzela lortu zuen formazioa Leonidas Kavakos Greziako biolinista karismatikoarekin ariko da, oraingo honetan, Bartoken biolinerako 2. kontzertua interpretatzeko. Bruckner-en sinfonia ezagunenetako batek osatuko du programa, 7. sinfoniak.
Martha Argerich pianoaren dama handia izango da Kursaalera heltzen hurrengoa (azaroak 23), herrialde baltikoetako musikari gazteek osatzen duten Kremerata Baltica ganbera orkestrarekin batera. Concerto Köln ganbera taldeak, ostera, Mayumi Hirasaki kontzertino japoniar ezagunaren gidaritzapean, barroko garaiko konpositore garrantzisuenen obrak interpretatuko ditu: Vivaldi, Telemann eta Corelli-ren sormen lanak, besteak beste (abenduak 14).
Nazioartean ezaguna eta txalotua den Javier Camarena abeslari lirikoaren errezitaldiarekin bukatuko da Kursaal Eszenaren denboraldi berriko musika klasikoko egitaraua (2020ko urtarrilak 23). 2016an, Kursaal Auditoriora egindako lehen bisitaldian, publikoaren onespena jaso zuen tenor mexikar ezagunak, Ángel Rodriguez pianoan lagun duela esakiniko du oraingoan errezitaldia.
Bestelako musiken atalari dagokionez, Kubako musikaren ezinbesteko izenetako bat etorriko da denboraldi honetan Kursaalera, Omara Portuondo. “Omara es Cuba – El Último Beso” bere azken bira handiarekin dator. Eszenatokian, eta beste hainbat musikariren artean, Roberto Fonseca pianista birtuosoa izango du lagun (urriak 30).
Kubako izarrari Vetusta Morla taldeak hartuko dio lekukoa. Azaroaren 2an itzuliko da Kursaalera, estudioan grabatutako “Mismo sitio, distinto lugar” bosgarren diskoarekin.
Era berean, Kursaal Eszenaren denboraldi berrian izango da Ludovico Einaudi pianista (azaroak 4). Kontzertu honetarako sarrera gehienak maiatzean agortu ziren, salmenta abian jarritakoan. Zinemarako egin dituen konposizioengatik ere ezagun den Einaudik bere azken proiektua aurkeztuko du: “Seven Days Walking”.
Atal honi bukaera emango dion taldea Los Secretos izango da, urtarrilaren 31n. Espainiako pop-rock musikaren historiako talde garrantzitsuenetako bat da, baita klasiko bihurtu diren hainbat kanturen egile ere: “Déjame”, “Sobre un vidrio mojado”, “Quiero beber hasta perder el control” eta “Pero a tu lado” abestienak besteak beste. Hamalaugarren lana aurkeztuko du boskoteak: “Mi Paraíso”.
Musika Familian, haurrentzako apropos atondutako programazioak, bi ikuskizun ezberdin hartuko ditu: “Aske!” Musikala, non Aske Fundazioak sexu aniztasunaren gaia eszenaratzen duen endredozko komedia musikal batekin (urriak 19).
Azaroaren 30ean, berriz, etxeko txikienek “Route 6.6” ikuskizunarekin gozatzeko aukera izango dute. Istorio honetako protagonistek osaba zenaren gitarra elektrikoa jaso dute oinordetzan, zeinak alde batetik bestera bidaiatu baitzuen instrumentu harekin. Gitarraren harietako bakoitzak gordetzen duen esperientzia biziberrituko dute istorioko lagunek, hala leku berrietara bidaiatuz, musika ona entzun eta ipuin ederrak ezagutuz: 6 hari, 6 ipuin.
Egitarau berri honek uztailean bukatu zen denboraldia osatzen du. 2019ko lehen zazpi hilabeteetan hamabi kontzertu eskaini zituen programazio hark, eta 20.828 pertsona hartu zituzten ikuskizunek orotara.
Hurrengo denboraldiko kontzertuen aurrerapena
Aipatu hamabi kontzertuez gain, Kursaal Eszenaren 2020ko denboraldiko hitzorduetako biren sarreren salmenta ere abian jarriko da.
Opera izango da horietako bat: Opus Lirica konpainiak Mozarten “Don Giovanni” ezaguna eszenaratuko du, otsailaren 21ean eta 22an. Gaurtik eskuragarri dira halaber Amaral taldeak martxoaren 12an emango duen kontzerturako sarrerak; “Salto al color” disko berria aurkeztuko dute.
KURSAAL ESKURA
Kursaal Eszenak, denboraldi honetan ere, aurrera egingo du Kursaal Eskura proposamenarekin; Donostiatik urrutien dauden gipuzkoar udalerrietatik datozen zaleei Kursaalera etortzea errazteko asmoz.
Antzuola, Arrasate, Bergara, Elgoibar, Getaria, Ezkio, Itsaso, Legazpi, Urretxu, Oñati, Tolosa, Zarautz, Zumaia, Zumarraga eta Irungo entzuleek izan dute jadanik ekimenaz gozatzeko aukera, Kursaal Eszenak antolatutako kontzertuetan, eta laster beste udalerri batzuek ere proiektu honetan parte hartzea espero da.
Kursaal Eskura 2014. urtean sortu zen, Kursaal Eszenaren eta Gipuzkoako zenbait udalen elkarlanaren bidez. Doako autobus-zerbitzu bat jartzen du zaleen esku, udalerri horietatik abiatzen dena, eta, Kursaaleko kontzertua/ikuskaria amaitzen denean, jatorrizko abiapuntuetara itzultzen dena.
ABONUAK ETA SARRERAK
Abonuen eta sarreren salmenta gaur hasiko da, irailak 9, 12:00etan, Kursaleko leihatilan (astelehenetik ostiralera 11:30etik 13:30era; ostegun eta ostiraletan baita 17:00etatik 20:00etara; larunbatetan 17:00etatik 20:00etara) edota Kursaaleko webgunean (www.kursaal.eus). Gogoan izan helbide hau dela sarrerak online erosteko baimenduta dagoen kanal bakarra.
Musika klasikoko abonua erosteko azken epea urriaren 27a izango da. 5 kontzertutarako abonua da (Geneva Camerata, NDR Elbphilharmonie Orchestra, Kremerata Baltica & Martha Argerich, Concerto Köln, Javier Camarena). Sarrera arrunten aldean, abonua erosteak prezioaren %20a aurreztea dakar, baita bestelako abantailak ere.
Aurten, Kursaalaren 20. urteurrena baliatuta, Hastapen abonua ere jarri du abian Kursaal Eszenak, musika klasikoko 3 kontzertuk osatua (NDR Elbphilharmonie, Concerto Köln, Javier Camarena). Abonu hau orkestra sinfoniko baten handitasuna, musika barrokoaren gailurra eta egungo panorama lirikoko kantari nabarmenenetako bat zuzen-zuzenean ezagutu nahi dutenentzat bereziki prestatuta dago. Sarrera arrunten aldean, Hastapen abonua erosteak prezioaren %15a aurreztea dakar. Kursaal Eszenako abonatu berriek eskuratu ahal izango dute soilik abonu berezi hau, azaroaren 12ra arte.
Gaurkotasuna / 30 abuztua, 2019
Arkitekto nafarra azaroaren 28an egongo da gurean, Kursaal jauregia inauguratu zenetik 20 urte bete direla ospatzeko, eta solasean arituko da Iñaki Gabilondo kazetariarekin. Hori gutxi ez, eta erakusketa bat ere inauguratuko da Moneoren eraikinean, Arkitektura Eskolak antolatua, gaur egun Moneoren beirazko bi prismak dauden orubean, Solar K delakoan, zer eraiki erabakitzeko 25 urtez eginiko proposamenak erakusten dituena.
Álvaro Siza arkitekto portugaldarra urriaren 31an San Telmo Museora etorriko da, Peña Ganchegui Artxiboaren eskutik, eta Carles Muro arkitektoarekin elizen diseinuan egin duen ibilbide oparoaz hitz egingo du.
Urriaren 10etik abenduaren 12ra bitartean, MUGAK-ek ehunetik gora jarduera antolatu ditu. Donostian ez ezik, Bilbon eta Gasteizen ere hainbat ekitaldi izango dira.
MUGAK Euskadiko Nazioarteko Arkitektura Bienalak luxuzko bi gonbidatu izango ditu aurtengo udazkenean: Rafael Moneo eta Álvaro Siza, Europako arkitekto aintzatetsienetako bi.
Hurrengo azaroaren 28an, aurten Kursaal jauregia inauguratu zenetik 20 urte betetzen direla ospatzeko, Rafael Moneo arkitektoa eta Iñaki Gabilondo kazetaria elkarrekin solasean jarriko ditugu Kursaaleko Ganbera Aretoan. Kursaal jauregia Moneoren lanik entzutetsuenetako bat da, eta hari buruz hitz egingo dute arkitekto nafarrak eta kazetari donostiarrak; besteak beste, Kursaalak hiriko ekonomiari nola eragin dion eta inguruan zer-nolako eragina izan duen hartuko dute hizpide, eta horrez gainera, eraikinaren bilakabideaz, hiriez, herritar izateaz eta bizitzaz ere arituko dira solasean. Izena eman nahi duenak, azaroan bertan izango du horretarako aukera, Kursaalaren web-orrian.
Arkitekto nafarrari 1996an eman zioten Pritzker saria, eta bera izan zen sari hori jaso zuen aurreneko arkitekto espainiarra. Moneok Madrileko Arkitektura Goi Eskola Teknikoan (ETSAM) ikasi zuen, Francisco Javier Sáenz de Oiza arkitektoarekin hainbat proiektutan lan egin ondoren. 60ko hamarkadan, Danimarkan jardun zuen lanean Sydney Opera House famatuaren egile Jørn Utzon arkitektoaren estudioan. Irakasle ere aritu da Moneo, Princeton, Harvard eta izen handiko beste unibertsitate batzuetan. Jaso dituen sari ugarien artean, ezin aipatu gabe utzi Arteen Asturiasko Printzea saria eta arkitekturako Mies van der Rohe saria, Donostiako Kursaal jauregiagatik eman ziotena. Azaroan itzuliko da Moneo hain arrasto sakona utzi duen hirira, Donostiara (Kursaal jauregiaz gain, hortxe daude Urumea eraikina, Iesu eliza eta Donostiako Elizbarrutiko museoa, denak ere Moneok eginak).
Kursaal jauregiko solasaldia gutxi ez, eta erakusketa bat ere inauguratuko da Moneoren eraikinean, Euskal Herriko Unibertsitateko Arkitektura Ekolako irakasle- eta ikasle-talde baten ikerketa-lan batean oinarrituta. Erakusketan, gaur egun Kursaal jauregia dagon orubean, Solar K delakoan, Moneok hura proiektatu eta eraiki aurreko 25 urteetan zer eraiki erabakitzeko antolaturiko lehiaketetan aurkezturiko proposamen onenen ibilbide bisual aparta egiten da.
Siza eta hiru elizak
1992ko Pritzker saridun Álvaro Siza urriaren 31n etorriko da Donostiara, Três Igrejas topaketan parte hartuko du. Topaketa Peña Gantxegi Artxiboak antolatu du MUGAK-en bidez, eta horretan, laguntzaile izan du Eusko Jaurlaritza.
Arkitekto portugaldarrak Milango Unibertsitate Politeknikoko irakasle eta Portoko Serralves Museoko komisario Carles Muro izango du solaskide. MUGAK-eko egoitzetako bat den San Telmo Museoan egingo den topaketan, arkitektura erlijiosoaz duen ikuspegia azaldu eta berak diseinaturiko hiru eliza aurkeztuko dizkigu Sizak: elizetako bat Frantzian dago, Rennes-en, eta beste biak Portugalen, Marco de Canaveses-en eta Barão de São João-n.
Álvaro Sizak arkitektura-lan ospetsu asko ditu eginak; besteak beste: Boa Nova jatetxea eta Leça de Palmeira-ko igerilekuak, biak Matosinhos-en; Schlesisches tor etxebizitzak, Berlinen, eta Portoko Arkitektura Fakultatea. 1988ko sute ospetsuaren ondoren, Lisboako hirigune historikoa berreraikitzeko lanetan parte hartu zuen. Urte horretan bertan, arkitekturako lehen Mies van der Rohe saria eman zioten Vila do Conde-ko Borges Bankuaren eraikinagatik (1982-1986). 1993an, Portugalgo Arkitektoen Elkarteak ematen duen Arkitektura Sari Nazionala jaso zuen, eta Honoris Causa doktore izendatu zuten Lausanako Unibertsitatean (Suitza). Gainera, berak diseinatua da Euskal Herriko Unibertsitateak Bilbon duen Bizkaia Aretoa.
Ehunetik gora jarduera
MUGAK-eko programazio ofiziala urriaren 10ean hasiko da. Egun horretan, euskal arkitekto gazteentzako 2019ko Peña Gantxegi sariak banatuko dira. Aurtengo edizioan, 2017koan bezala, ehunetik gora jarduera antolatu dira: hitzaldi, erakusketa, lantegi, mahai-inguru, mintegi…
Eusko Jaurlaritzako Ingurumen, Lurralde Plangintza eta Etxebizitza Sailak bultzatzen du MUGAK, eta laguntzaile modura, hainbat administrazio publiko, kultur entitate eta arkitekturaren alorreko zenbait elkarte daude tartean; besteak beste, Donostiako Udala, Gipuzkoako Foru Aldundia, Euskal Herriko Unibertsitateko Donostiako Arkitektura Goi Eskola Teknikoa, Euskal Herriko Arkitektoen Elkargoa eta San Telmo Museoa.
Aurten, Santa Teresa komentuan dagoen Euskadiko Arkitektura Institutua (EAI) izango da Bienaleko egoitza nagusia, baina beste zenbait tokitan ere jarduera ugari antolatu dira, bai Donostian, bai Bilbon eta bai Gasteizen. Urriaren 21etik 27ra artekoa izango da Bienalaren aste nagusia; proposamen gehienak aste horretan landuko dira.
Gaurkotasuna / 30 uztaila, 2019
Woody Allenek, Kursaal jauregia aukeratu du, bere film berriko agertokietako bat bezala. Nazioarteko komunikabide ugarik argitaratu dituzte albisteak New Yorkeko Woody Allen zinemagilea Donostian grabatzen ari den filmari buruz. Donostiako Zinemaldiaren inguruan gertatuko den komedia erromantiko bat izango da, eta maila handiko aktoreak izango ditu, hala nola Christopher Waltz, Elena Anaya, Louis Garrel, Gina Gershon, Sergi López eta Wally Shawn.
Gaurkotasuna / 10 uztaila, 2019
Ia bederatzi miloi pertsonak hartu dute parte 5.336 ekitalditan, eta urteko 293 egunetan erabili da jauregia (egun guztien % 80,3tan ekitaldiren bat izan da bertan). Horrek gutxi gorabehera 1.374 milioi euroko eragin ekonomikoa izan du BPGd-ean. Kopuru horiei erreparatuz, 20 urteotan, hasierako inbertsioa hogei bider gainditu du Kursaalek Gipuzkoan izan duen eragin ekonomikoak.
Bi hamarkadetako balantzearen datuak banakatuz gero, guztira 2.991 bilera izan dira (biltzarrak, konbentzioak, jardunaldiak, azokak, etab.), eta 2.345 ikuskizun. Bilera horietatik, 522 berariaz biltzar eta konbentzioen atalean sartzen dira. Aipatzekoa da biltzarren % 26 nazioartekoak direla. Tipologiari dagokionez, % 28 osasun-sektoreari dagozkio; % 25, hezkuntzari; eta % 14, alor zientifiko eta teknologikoari.
Biltzarren tamainari dagokionez, aipatzekoa da % 42k 400 ordezkari baino gehiago izan dituztela, eta % 60k hiru egun edo gehiago iraun dutela.
Biltzarren artean, hauek nabarmen daitezke: Familiako Medikuntzako Espainiako Elkartearen Biltzarra, Otorrinolaringologiako Espainiako Elkartearen Biltzarra, Kirurgiako Biltzar Nazionala, Gaixo Kronikoentzako Osasun Arretako Nazioarteko Biltzarra, International Meeting for Autism Research, Medikuntza Orokorreko eta Familiako Medikuntzako Biltzar Nazionala, Passion For Knowledge, International Particle Accelerator Conference, 17th Meeting of the European Society for Cognitive Psychology, Symposium on Fusion Technology, 13th European Molecular Imaging Meeting, European Parliament Meeting eta Turismoaren Munduko Erakundearen Kontseilu Exekutiboaren Bilera.
Enpresei dagokienez, hauek egin dute bilera Kursaalen, besteak beste: Henkel, Heineken, Procter&Gamble, L´Oréal, Volkswagen, Deutsche Bank, Bridgestone, BNP, Paribas eta Chrysler.
Erabiltzaileen eta herritarren balorazioa
Etengabeko hobekuntzaren estrategiari jarraikiz, urtero Kursaalek jauregian ekitaldiak antolatzen dituztenen eta jauregiaren bezero direnen gogobetetasuna aztertzen du. Kursaalen antolatutako ekitaldi bakoitzaren ondoren, gogobetetasuna neurtzeko galdera-sorta bat bidaltzen zaie ekitaldiaren arduradunei. Emaitzak aztertu ondoren, hobekuntza-plan bat edo beste jartzen da martxan, kalitate-politikaren barruan. Bezeroek oso nota ona eman diete Kursaali eta bertako instalazioei eta langileei; hau da, batez beste 8,33 puntu 10 etik 20 urteotarako.
Bestalde, bi urtez behin, gipuzkoarren iritzia biltzen dugu; horretarako, Ikerfel enpresa espezializatuak prestatutako galdeketa bat erabiltzen da. Ausaz eta modu anonimoan, jauregian izan diren uneei buruz galdetzen zaie gipuzkoarrei (10etik 8k diote ekitaldiren batean izan direla noizbait), eta Kursaal baloratzeko eskatzen.
20 urteren ondoren, inkestari erantzun diotenek 8,5 puntu eman dizkigute, 10etik, eta erabat jabetzen dira zer eragin nabarmen duen Kursaalek lurraldean, nola ekonomikoa hala soziala. % 81ek uste dute gaur egun eragin ekonomiko handia duela, eta % 82k, berriz, haren jarduera biziak eragin sozial handia duela.
Kursaalen jarduerak nabariak edo oso nabariak dira (oro har, batez beste % 83), eta, zehatzago, kultura-jarduera % 90 ingurukoa da. 2018an (alegia, jauregia inauguratu eta 19 urte geroago) inkestari erantzun diotenen % 72k diote Kursaalek abangoardiaren eta berrikuntzaren itxura ematen diela hiriari eta lurraldeari.
Urtez urte autofinantzatu da
20 urte horietako bakoitzean, jarduera autofinantzatu ahal izan dugu; hau da, ez dugu ekarpen publikorik behar izan ohiko funtzionamendurako. Areago, aurreztu ahal izan dugunez, inbertsioen % 70 finantzatu ahal izan ditugu, zeinak orain arte 8,6 milioi eurokoak izan baitira.
Informazio ekonomikoari buruzko kapituluan, aipatzekoak dira eragin ekonomikoaren inguruko kopuruak; besteak beste, gutxi gorabehera 1.374 milioi euroko eragin ekonomikoa BPGd-ean (lehen aipatu bezala), 136,4 milioi euroko itzulkin fiskala, eta sortutako eta mantendutako 971 lanpostuak.
Donostiako eta Gipuzkoako kultura-erreferentzia
Hiriaren eta lurraldearen kultura-erreferentzia bihurtu da Kursaal. Bertan (Auditorioa, Ganbera Aretoa eta beste gune batzuk), era guztietako 2.345 kultura-ekitaldi, kontzertu, antzezpen eta ikuskizun egin dira guztira, eta haietan guztietan 6 milioi pertsonak baino gehiagok hartu dute parte. Urteen poderioz, ugarituz joan dira ekitaldiak, eta 2018an inoiz baino kultura-ekitaldi gehiago izan dira; alegia, guztira 152.
Sarrerak saltzeko bi kanal daude: leihatila eta Internet. Urtez urte, gero eta sarrera gehiago saltzen dira Kursaalen webgunearen bidez; hala, 2018an, guztira saldutakoen % 78 saldu dira online.
Urtero, nazioarteko hiru jaialdi egiten dira Kursaalen: Donostia Zinemaldia / Festival de San Sebastián, A kategoriakoa, zinemaldietako kategoria gorena (haren harira, 1.600 proiekzio baino gehiago eskaini dira 20 urteotan zehar); Heineken Jazzaldia, Donostiako udan ezinbestekoa, generoko musikari ezagunenez betea; eta Musika Hamabostaldia, musika klasikoko Estatuko zaharrena (500 kontzertu baino gehiago eskaini ditu bi hamarkadetan).
Musikazaleek nahitaez etorri behar dute Auditoriora; izan ere, bertan egiten dira Orquesta Sinfónica de Euskadi/Euskadiko Orkestra Sinfonikoaren abonu-denboraldiko kontzertuak (bi emanaldi egitarauko, eta, guztira, 22 kontzertu urtean).
Logikoa denez, Kursaalen beraren egitaraua osatzen duen Kursaal Eszenaren denboraldiko emanaldiak ere bertan egiten dira. Kursaal kalitateko kulturaren bermea da, eta, sortu zenetik 628 kontzertu eta ikuskizun eskaini ditu, era guztietakoak: musika klasikokoak, familientzako egitarauak, pop eta rock musikakoak, ballet-emanaldiak, etab. Donostiako Udalak eta Gipuzkoako Foru Aldundiak laguntza ematen diote (kapital publikoa), baita Euskal Herriko enpresa adierazgarrienek ere (kapital pribatua), gizarte-erantzukizun korporatiboko apustu gisa. Horri esker, kontzertuek arrazoizko prezioa dute.
Testuinguru honetan, Kursaal Eskura sortu zen 2015ean, Kursaal Eszenaren eta Gipuzkoako zenbait udalen arteko lankidetza-proiektua, lurraldeko biztanleak kontzertu eta ikuskizunetara joan ahal izateko.
Gertaera garrantzitsuak: Mies van der Rohe saritik Tunicken biluzietara
Zaila da bi hamarkada hauetako gertaera garrantzitsuenak aukeratzea, baina hona hemen haietako batzuk: 2001ean eraikinak eta Rafael Moneok Europako Eraikin Onenaren Mies van der Rohe saria jaso zuten; urte hartan bertan, Kursaal Fundazioa sortu zen; eta 2002an Biltzar Jauregien Nazioarteko Elkarteak (AIPC) munduko bost jauregi onenen artean kokatu zuen Kursaal.
2005ean, Zilarrezko «Q» lortu zuen, kudeaketako bikaintasunaren saria, eta, ondorioz, hura bereganatu zuen Espainiako lehenengo biltzar-jauregia izan zen. Hurrengo urtean, New Yorkeko argazkilari Spencer Tunickek 1.200 pertsona biluztu zituen Auditorioko hallean antolatutako performance batean; nazioarteko 50 hedabide baino gehiago etorri ziren.
Gertaera garrantzitsuak: Nobel saridunak eta nazioarteko chefak
2005ean, sei Nobel saridun elkartu ziren Albert Einstein Annus Mirabilis biltzarrean, eta eraikinak zilarrezko Bikain ziurtagiria bereganatu zuen, euskararen kudeaketagatik. 2008an, San Sebastián Gastronomikak 10 urte bete zituen. 2011n, Biltzar Jauregien Nazioarteko Elkarteko (AIPC) Zuzendaritza Kontseiluan sartu zen Kursaal, eta Iker Goikoetxea izan zuen ordezkari. 2013an, Kursaal Fundazioaren jarduera egitarau propio batean jaso zen: Kursaal Eszena.
2012an, Kursaalek eta San Sebastian Convention Bureauk Enbaxadore programa jarri zuten martxan, eta hurrengo urteetan zenbait urteurren izan ziren: Musika Hamabostaldiak 75 urte bete zituen, eta Heineken Jazzaldiak, berriz, 50. edizioa egin zuen.
Kursaal digitala: webgunea eta sare sozialak
Kursaalen webgunea komunikazio-bide nagusietako bat da. Nagusiki agendaren berri izateko erabiltzen da, baina baita sarrerak erosteko eta jauregiak zer gune eta zerbitzu eskaintzen dituen kontsultatzeko ere. 2018an, 631.000 saio baino gehiago izan dira webgunean; hau da, 2017an baino % 21 gehiago. Webgunea darabiltenen kopuruak ere gora egin du etengabe azken urteetan, eta 2018an 400.000 erabiltzaile ingurukoa izan da.
Aipatzekoa da teknologia berriak agertzearekin batera mugikorretako trafikoak nabarmen egin duela gora, eta 2018an ordenagailu edo tabletetakoa baino ia % 60 handiagoa izan dela.
7 urte daramatzagu Facebook-en eta Twitter-en, 3 Instagram-en eta YouTube-n, eta urtebete baino ez LinkedIn-en, eta gero eta pertsona gehiagok erabiltzen dituzte plataforma horiek iruzkinak bidaltzeko eta antolatutako ekitaldien berri izateko. Logikoa denez, Kursaalek bide horien alde egin du jauregia herritarrekin zuzenean harremanetan egoteko. Aipatzekoa da YouTube-n jarri ditugun bideoek 200.000 ikustaldi baino gehiago izan dituztela.
Etorkizuneko Kursaal
Gune eta zerbitzu berriak
Sortu zenetik, 8 milioi euro baino gehiago inbertitu dira guneak eta zerbitzuak hobetzeko, eta horrek jauregia modernizatzea ekarri du. Kursaalek beti egin du etengabeko hobekuntzaren alde. Hori guztia lortzeko, 8,6 milioi euroko inbertsio-ahalegina egin dugu, eta, aldi berean, inbertsioen % 70 finantzatu, superabitei esker.
Jauregiko gune berrietako bat 10. aretoa da. 0. solairuan dago, Ganbera Aretoaren ondoan; 2010ean inauguratu zen eta beste aukera bat ekarri zuen Kursaalen bilerak egiteko. 170 lagunentzako tokia du; lau eratara bana daiteke, zenbat lagun hartu nahi diren.
Ni Neu jatetxearen terraza eraikinaren lehenengo solairuan dago; jauregitik edo jatetxetik du sarbidea, eta bista zoragarriak ditu. 2016an inauguratu zen eta beste aukera bat eskaintzen du ekitaldi txikiak egiteko (esaterako, koktelak, aurkezpenak edo prentsaurrekoak).
Zurriola aretoa ere, zeina 2018an inauguratu baitzen, Kursaalen gune berrietako bat da. Gune argitsu eta pribilegiatua da, ezin hobea bilera txikiak egiteko; 40 lagunentzako tokia du, Ni Neu jatetxearen terrazarako sarbidea, eta ibaira eta hirira ematen du.
Oturuntza Aretoa zenbait egoeratara moldatzean, K Espazioa sortu da. Kontzertuak gazteagoentzat eta giro informalagoan eskaintzeko behar diren argiztapen- eta soinu-elementuak ditu, baita tabernako barra ere; zutik entzuten da musika.
Gune berriak ez ezik, jauregiak bezero eta erabiltzaileentzako zerbitzu hobeak ere eskaintzen ditu. Horrela, 2014an, Kursaalek ticketing zerbitzu bat jarri zuen martxan sarreren erosketa optimizatzeko eta bezeroei erosotasun handiagoa eskaintzeko, ez bakarrik Kursaal Eszenakoei, baizik eta baita kontzertu eta ikuskizun kulturalen gainerako sustatzaileenei ere. www.kursaal.eus webguneko www.kursaal.eus/es/entradas/ eta www.kursaal.eus/eu/sarrerak orrien bidez, Kursaalen online txartel-leihatilak denen eskura daude.
Digitalizazioa: 1.500 metro koadroko LED fatxada bat
1.500 metro koadroko LED argizko fatxada da Kursaalen teknologia berriak eta digitalizazioa ezartzeko ataleko elementu ikusgarriena, baina ez bakarra; badira, baita ere, bereizmen ultrahandiko 4K teknologia Auditorioan eta Ganbera Aretoan, seinaletika digitala, dentsitate handiko wifia, etab.
2018ko urtarriletik, Kursaalen fatxada berria marketin-tresna original bat da. Espainiako LED argizko fatxada handiena da, eta munduko handienetako bat, sortzailea eta dinamikoa, baina baita herritarrekin elkarrizketan aritzeko formula bat ere, argiztapen bereziak jartzen baitzaizkio jaiegun jakin batzuetan eta haren bidez jauregiko ekitaldien berri ematen baita. Azken batean, horrek bereizten gaitu.
Azken belaunaldiko teknologia
2016an, Kursaalek bereizmen ultrahandiko (UHD) 4K teknologia duten proiektoreak jarri zituen, Donostia Zinemaldiaren 64. edizioa zela eta. Lau aldiz bereizmen handiagoa dute Auditorioak eta Ganbera Aretoak, eta gutxi gorabehera argi-potentzia bikoitza filmak eta proiekzio korporatiboak edo biltzarretako proiekzioak ikusteko.
Azken urteetan, goitik behera aldatu ditugu elementu teknologiko guztiak, eta eskari digital berrira egokitu; elementu horien artean ditugu soinu- eta argiztapen-mahaia, foku robotizatuak, dimmerrak, segimendu-kamerak, aldibereko itzulpen-sistemak, bozgorailuak (PA) eta eraikinerako sarbidea.
Berrikuntza teknologikoei dagokienez, aipatzekoa da gaur egun dentsitate handiko wifia dugula. Bestalde, seinaletika biziagoa eta dinamikoagoa da orain, pantaila ugari baitaude, eta, horri esker, denbora errealean egokitu daiteke ekitaldiaren beharretara.
Kursaal arduratsua: prebentzioa, jasangarritasuna eta irisgarritasuna
Laneko arriskuen prebentzioa kudeatzea lehentasunetako bat da Kursaalentzat. 2014an, OHSAS 18001:2007 ziurtagiria lortu genuen, eta, hobekuntza-planaren barruan, zenbait inbertsio egin ditugu (pasabideak jarri, zamalanetarako plataformak instalatu…) lana garatzearekin erlazionatutako arriskuak saihesteko.
Kursaalen helburuetako bat ingurumena errespetatzen duen politika bat sustatzea ere bada. 2008ko urtarrilean, ingurumen-kudeaketako ISO 14001:2004 ziurtagiria lortu zuen, nazioarteko UNE arauaren araberakoa; haren bidez, jasangarritasunaren eta lehengaiak kontrolatzeko eta aurrezteko politika baten alde, energia- eta ur-kontsumoak murriztearen alde eta hondakinak minimizatzearen alde egiten duela aitortzen da. Hain zuzen ere, ura % 75 aurreztu da, eta elektrizitatea, berriz, % 40.
FITUR turismo-azokan, Kursaalek ingurumen-kudeaketako Aenor bandera jaso zuen 2015ean. Bandera berdeak publikoki aintzatesten ditu kudeaketan hobekuntzak egin dituzten eta ingurumenarekin konpromiso bat hartu duten sektore turistikoak.
Bestalde, Kursaal izan zen irisgarritasun orokorraren ziurtagiria jaso zuen Espainiako lehenengo biltzar-jauregia. 2007ko irailean, AENORek irisgarritasun orokorraren ziurtagiria eman zion biltzar-jauregiari, UNE 17001-2:2001 arauaren arabera. Haren bidez, ezintasuna duten pertsonek Kursaaleko jarduera eta zerbitzu guztietan parte har dezaketela bermatzen da.
Kursaalen 20. urteurreneko gala
Kursaalek etorkizunera begira ospatuko du 20. urteurrena. Auditorioko agertoki handian, zenbait artista bikain elkartuko dira, eraikinaren beraren kultura-jardueraren erakusgarri. Ekitaldirako diseinatutako egitarauan, errepertorio klasikoaren dotorezia eta pop rockaren energia uztartuko dira, baita balletaren dotoretasuna eta abesbatzen indarra ere. Hainbat arlotako emanaldiak eskainiko dira Juan José Ocónen zuzendaritzapean. Alor horietan guztietan gero eta gehiago ari dira nagusitzen goranzko balioak eta emakumeak.
Gaur, uztailak 8, jarriko dira salgai kontzertu horretarako sarrerak.
Azaroaren 28an, osteguna
Kursaaleko Auditorioan, 20:00etan
Prezioak: 50 €, 40 €
Egitaraua
Euskadiko Orkestra Sinfonikoa / Orquesta Sinfónica de Euskadi
Orfeoi Gazte
Juan José Ocón, zuzendaria / director
Lucía Lacarra, dantzaria / bailarina
Elena Sancho Pereg, sopranoa / soprano
Izaro, abeslaria / cantante
Mikel Erentxun, abeslaria / cantante
Eñaut Elorrieta, abeslaria / cantante
Topaketa: Rafael Moneo eta Iñaki Gabilondo
Azaroaren 28an, 18:00etan, topaketa berezi bat izango da Kursaaleko Ganbera Aretoan. Topaketa horrek maila handiko bi pertsonaia izango ditu protagonista eta solaskide: Rafael Moneo eta Iñaki Gabilondo.
Kursaalen proiektua egin zuen arkitekto nafar ospetsua Iñaki Gabilondo kazetari donostiar handiarekin mintzatuko da, jendaurrean. Biek elkar ezagutzen dute, elkar errespetatzen dute, eta elkar miresten dute. Hori dela eta, oso erraza izan da haiek elkartzea eta hizketan jartzea Kursaalek eragile ekonomiko gisa eta ingurunea eraldatzeko elementu gisa duen eraginari buruz, eraikinaren beraren bilakaerari buruz, behar eta teknologia berrietara egokitzeari buruz, herriei, herritarrei, arkitekturari eta bizitzari buruz. Eta are errazagoa izan da hain urteurren berezia izanda, bientzat oso hunkigarria baita: Kursaalen inaugurazioaren 20. urteurrena.
Elkarrizketa baino, solasaldia izatea nahi da, Donostia, donostiarrak, gipuzkoarrak, bertako eraikinak eta idiosinkrasia, ingurune geografikoa eta bizitzako esperientziak eta lurraldea ondo ezagutzen eta maite dituzten maila handiko bi profesionalen artekoa.
Bi humanista eta jakintsu, hiri eta giza paisaiaren luxuzko bi behatzaile elkarrekin: hori proposatzen du Kursaalek etorkizunera begiratuz (XXI. mendera eta harago) ospatzera eta hausnartzera garamatzaten une honetarako.
Topaketa
Azaroaren 28an, 18:00etan
Kursaaleko Ganbera Aretoan
Doan, aretoa bete arte
Gaurkotasuna / 9 uztaila, 2019
Unibertso zeltako izen handiko Loreena McKennitt musikariak kontzertua emango du uztailaren 11an Kursaalen. Kursaal Eszenaren denboraldi honetako azken emanaldia izango da hau. Kanadarrak Lost Souls lana aurkeztuko du: disko berrian bildu dituen kantuetan, memoriak zentzua ematen dio bidean galduta, noraezean igarotzen dugun denborari.
«Nik bera baino, musikak aukeratu ninduen ni» onartzen du McKennittek. Nazioarteko kritikak txalotu du eta 14 milioi diskotik gora saldu ditu. Disko horien artean, estudioan egindako zazpi grabazio daude, baita zuzeneko kontzertu baten DVDa eta bi dokumental ere, besteak beste. Bi alditan Grammy sarietan izendatua izan da, eta askotariko sariak irabazi ditu, tartean, bi Juno, Kanadako musika sari garrantzitsuak. Baina, musikaz gain, zeinari hiru hamarkada baino gehiago eskaini dizkion, Loreena McKennitt giza eskubideen defendatzaile sutsua da, eta karitatezko hainbat proiekturen bultzatzailea ere bada.
Lost Souls (Arima Galduak) diskoan, kantu berriak eta duela urte batzuk sortutakoak bildu ditu: «Kantuok batzuetan arima galduak iruditu izan zaizkit, ez baitzuten beren lekua nire aurreko diskoetan topatu».
Hamabi urte dira berak konposatutako kantu berriekin disko bat ateratzen ez duela. Musika zeltarekiko eta new age-rekiko bere ikuspegi bereziarekin egin du itzulera, espainiar eta arabiar musikaren eraginarekin eta bere ahots ahaltsuarekin nahiz harpa kutunarekin. John Keats eta William Butler Yeats idazleen poemak ere baliatu ditu kantuetako batzuetan.
Bere arima galduen bidez, Loreena McKennitt-ek antzinako garaiez dihardu, gizakiak betidanik bere buruari egin dizkion galderez, eta naturarekiko lotura estuaz. Guzti hau bidaia bat balitz bezala kontatzen du.
Izan ere, konpositore kanadarrak dio, agian, ez gaudela «galduta, beharbada etxera itzultzeko denbora luzea hartzen ari gara».
LOREENA MCKENNITT
Osteguna, uztailak 11 / 20:00
35 €
Sarrerak erosi
Gaurkotasuna / 28 ekaina, 2019
Beirut talde estatubatuarra, datorren asteartean, uztailak 2, Kursaalen izango da, Gallipoli disko berria aurkezten, kontzerturako sarrerak dagoeneko agortuta daudelarik, Zach Condon musikariaren taldea azken diskoko folk amerikarretik urrundu da, berriz ere taldearen aurreko lanetako kantu eklektikoen ildora itzulita: munduko txoko ezberdinetako doinuak bildu ditu beste behin, haizezko instrumentuekin, perkusioarekin edota organo elektronikoarekin.
Haurra zela bere eskolako jazz taldean tronpeta jotzen zuen Condonek, eta Mexiko Berrian bizi zenez, musika mexikarra eta pop estatubatuarra gertutik ezagutu zituen. Nerabezaroan nazioarteko pelikulak proiektatzen zituen zinema areto batean egin zuen lan: bertan Fellini eta haren filmeetako musika ezagutu zuen. Lehen kontratu diskografikoa soilik 19 urte zituela sinatu zuen, eta, berehala, ospea hartu eta nazioarteko birak egiten hasi zen. Bere lehen diskoan musika balkanikoaren eragina azaldu zuen; bigarrenean, berriz, Jacques Brel eta Serge Gainsbourgen kantu frantsesak izan zituen eredu. Mexikoko hileta banda batekin grabatzeko aukera izan zuen jarraian, baita Marokon kantuak idaztekoa ere. Esan beharrik ez da, Zach Condon eta, hortaz, Beiruten ibilbidean ezinbestekoak izan direla bidaiak eta munduko txoko ezberdinetako soinu eta melodiak: “Izatez, musika munduan zehar bidaiatzeko aitzakia perfektua da” dio konpositoreak. Hain zuzen, euren jatorriko folk amerikarra baliatu zuten No No No diskoa da, kritikari dagokionez, erantzun epelena jaso zuena.
Italian grabatu dute azkena, Gallipoli, lehenagoko kantu haietako eklektizismora itzulita. Gallipoli irla-gotortuan prozesio bat ikusi ondoren idatzi zuen Zach Condonek diskoari izena ematen dion kantua: “Emaitza zoragarria iruditu zitzaidan. Nire disko zaharren eta berrien nahasketa katartiko hark musika erraietako esperientzia gisa bizitzera eraman ninduen berriz, zoriontasun zahar hartara”.
BEIRUT
Asteartea, uztailak 02 / 20:00
20 €
Sarrerak agortuta
Gaurkotasuna / 27 ekaina, 2019
Jose Maria Usandizaga konpositore donostiarraren “Mendi-Mendiyan” euskal opera ekainaren 29an eszenaratuko da Kursaalen, Kursaal Eszenaren denboraldi honetako ekoizpen esanguratsuena. Bilboko Arriaga Antzokian estreinatu ondoren helduko da Donostiara, Calixto Bieitoren zuzendaritzapean. Erik Nielsen arituko da musika zuzendari lanetan, Bilbao Orkestra Sinfonikoarekin eta Bilboko Koral Elkartearekin.
“Mendi-Mendiyan” opera ‘Euskal Pizkundea’ deritzan garaian idatzi zuen Usandizagak. Euskal kultura bultzatzeko ahalegina egin zen garai hartan, eta ahalegin horren ondorio izan zen opera hau: Bilboko Koral Elkarteak enkargatu zion Usandizagari, eta Bilbon bertan egin zen haren aurkezpena, 1910eko maiatzaren 21ean. Konpositoreak idatzitako lehen opera izan zen eta bat-bateko ospea ekarri zion donostiarrari.
Agerikoa du obrak euskal musika tradizionalaren eragina: garaiko verismoa eta nazionalismo musikala dario. Jose Power-ek idatzi zuen jatorrizko libretoa eta José Artola poeta donostiarrak ekarri eta moldatu zuen euskarara. Aizkorriko artzain batzuen arteko istorioa kontatzen du “Mendi-Mendiyan” operak. Andrea Joshe Marirekin maiteminduta dago. Hori ikusita, Gaizto jelostu egingo da, hark ere Andrea gorteiatu nahi duelako. Egoera honek tragedia bat eragingo du.
Amaiera hunkigarri eta tristea du hiru zatitan banatutako trama linealak. Erromeriaren eszenan, obrako ospetsuenetariko bat, euskal dantzen, festen eta ohituren erakustaldi handia egiten da. Musika Hamabostaldian hainbat alditan interpretatu da zati hori. Obran abesten den “Ave María”-k ere sustrai sendoak ditu Donostian: urtero interpretatzen da, Ama Birjinaren egunaren bezperan (abuztuak 14), Donostiako Koruko Andre Mariaren Basilikan egiten den Salbean.
Ausrine Stundyte arituko da Andreari ahotsa jartzen, Txikiren ahotsa Olatz Saituak egingo du, Mikeldi Atxalandabasok Joshe Marirena eta Christopher Robertsonek Juan Cruz-ena.
“MENDI-MENDIYAN”, USANDIZAGA
Larunbata, ekainak 29 / 20:00
70 / 56 / 45 / 36 / 11 €
Sarrerak erosi
Gaurkotasuna / 21 ekaina, 2019
Joan Baez, Diana Krall, Maria Schneider, Sílvia Pérez Cruz, Neneh Cherry, Martirio, Zahara, Caronni Ahizpak, Japoniatik datozen Chihiro Yamanaka, Eri Yamamoto, Ai Kuwabara eta Rei, tokiko Ainhoa Larrañaga, Sara Zozaya edo Sara Mansilla, kartel-buru osatzen dute. Jazzaldiko edizio honetan, lehenik eta behin, emakumeak protagonista dituzten proposamenen kopurua eta garrantzia.
Bestalde, proposamen berriek eta artista gazteek osatzen dute 54. Heineken Jazzaldiaren eskaintzaren beste zati garrantzitsu bat. Nazioarteko artisten artean aipatzekoak dira Jamie Cullum, Atomic, Trondheim Jazz Orchestra, Love & Revenge diziplina anitzeko proiektua. Horiekin bat egingo dute gure artean egindako musikaren hainbat ordezkarik: Elkano Browning Cream, Nøgen, Belako, Paul San Martín, Jon Urrutia eta beste hainbat, ia 40 talde osatu arte, euskal musikaren kalitatea erakutsiko dutenak.
Aurrez iragarrita zeuden beste izen handi bat, Joe Jackson, Kursaal Auditorioan. Nolanahi ere, beti izango dute toki berezi bat gure jaialdian historia egin duten eta mito bilakatu diren musikariek: aurten John Zorni egokitu zaio. Sortzaile, instrumentista eta katalizatzaile honen abangoardiako agertokian balio ikaragarriko eta gaurko jazzean egundoko eragina duten ehunka musikari biltzen dira (horren froga dira, Kursaal Auditorioa – Kutxabank Gunean hark zuzendutako Bagatelles Marathon ikuskizunean joko duten 14 taldeak). Horrela bada, John Zornek jasoko du aurtengo Donostiako Jazzaldia Saria, uztailaren 28an, igandea, 17:30ean, agertokian bertan, bere bigarren kontzertuari ekin aurretik.
Azpimarratzekoa da, halaber, datorren edizio honetan sortuko den atal berri bat: Heineken Jazzaldia EXTRA!, non, testuinguru harrigarri batean eta hiriko hainbat establezimendutako agertokietan, are ikus-entzule gehiagorengana zabalduko baitira musika-emanaldiak. Atal honek bere irudi propioa du: poster bat, non Esperanza Spalding kontrabaxu-jotzailea nabarmentzen den.
Gaurkotasuna / 4 ekaina, 2019
Baieztatuta daude datak –urriaren 6tik 9ra– eta aurtengo edizioaren gaia, Elkanok orain dela 500 urte, itsasontziz munduari bira egin zitzaion bidaian, zeharkatu zuen zaporeen mundua. Gainera, dagoeneko badago San Sebastian Gastronomika-Euskadi Basque Country biltzarraren 2019ko ediziorako izena emateko aukera, webgunean bertan. Iaz XX. urteurrena eta espainiar iraultza gastronomikoa ospatu ondoren, orain dela 500 urteko balentria nautikoaren ispilu garaikide bihurtuko da aurten Donostiako biltzarra, Elkanok eta Magallanes itsasgizonek hiru urteko beren bidaian deskubritu zituzten sukaldaritzak eta produktuak ekarrita. Mundu osoko aromez eta zaporeez jantzitako mundu-itzuli berezia izango da, Kanariar uharteetako, Brasilgo, Txileko edo Indonesiako chef eta jatetxeen tradizioa eta gaurkotasunik biziena aurkeztuko duena, eta beste leku batzuetako izen handiko gonbidatuak ere izango dituena –hala nola Plaza Athenee (Paris, Frantzia) eta Mere (London, Erresuma Batua) jatetxeetakoak–, bidaiaren ideia globalean sakontzeko.
Biltzar berezia, non ez diren falta izango Espainiako sukaldaririk onenak ere (baita Dani Garcia ere, bere jatetxea eraldatu aurretik biltzar batean egingo duen azkeneko esku-hartzean); bertatik bertara eta ponentziaren ondoren dastatze-saio bat eginda bizi ahal izateko, dagoeneko izena emateko aukera ireki duen biltzarra; Elkanoren ibilbidea modu zaporetsuagoan osatuko duen biltzarra.
Elkano jatetxeko Aitor Arregi chefarekin batera –gurekin izango baita bera ere, noski–, zure zain izango gaituzu urriaren 6tik 9ra, San Sebastian Gastronomika-Euskadi Basque Country biltzarrean.
Dagoeneko irekita dago bitzarraren XXI. ediziorako izena emateko aukera, sansebastiangastronomika.com biltzarraren webgunean.
Gaurkotasuna / 29 maiatza, 2019
Kontzertua azaroaren 4an izango da eta sarrerak maiatzaren 30ean jarriko dira salgai
Ludovico Einaudi pianista italiarrak “Seven Days Walking” bere azken proiektua aurkeztuko du datorren azaroaren 4an Donostian, Kursaal Eszenako udazkeneko programazioaren barruan. Joan den martxoan ekin zion Einaudik zazpi grabazioz osatutako “Seven Days Walking” proiektuari: “Day 1” argiratu ondoren, hilabetero disko bat kaleratzen joango da egitasmoa osatu arte. Proiektu horren emaitza aurkeztuko du konpositore italiarrak Donostian. Munduko biraren barruan Espainiako estatuan emango duen lehen kontzertua izango da Einaudik Kursaalen eskainiko duena. Sarrerak maiatzaren 30ean jarriko dira salgai.
Ibilbide luzea eta emankorra darama Einaudik. “Seven Days Walking” proiektua osatzen duten lanen aurretik, beste 13 disko eman zituen argitara eta, zalantzarik gabe, konpositore garaikideen artean ezagunenetakoa izatera iritis da. Horren lekuko, streaming kopururik handiena duen musika klasikoko artista da gaur egun eta 2015ean kaleratutako “Elements” diskoari esker azken 20 urteotan britaniar zerrenda ofizialean Top-15 delakoan sartzea lortu duen musika klasikoko lehen konpositorea dugu Einaudi.
Turinen jaioa, Ludovico Einaudik konposizio eta piano ikasketak egin zituen Milanen eta XX. mendeko avant-garde mugimenduko konpositore handienetakoa izan zen Luciano Berioren ikaslea izan zen. Musika klasikoan ospea eta arrakasta lortu ondoren, bere bide propioa jarraitzea erabaki zuen Einaudik eta afrikar musika, folka eta rockarekin esperimentatzen hasi zen. 1988an kaleratu zuen lehenbiziko diskoa, “Time Out” eta haren ondotik etorri dira, besteak beste, “Salgari” (1995), “Eden Roc” (1999), “Una Mattina” (2004) edota “Nightbook” (2009).
Einaudiren sentsibilitate handiko musika intimoak mundu zabalean jarraitzaileak ditu eta zinemarako egin duen musikak ere zerikusia du horretan. Besteak beste, ondoko filmei jarri die musika konpositore italiarrak: “This is England 86” (BAFTA sarietarako izendapena lortu zuena), “I am still here”, “Intocable” edo “Mommy”. 2016. urtean Greenpeace erakundearekin kolaboratu zuen aldaketa klimatikoaren arriskuez kontzientziazioa pizteko helburuarekin eta Ozeano Artikoaren erdian, ur gaineko plataforma batean jo zuen Ludovico Einaudik orduan. Orain, “Seven Days Walking” proiektuarekin etorriko da Donostiara.
LUDOVICO EINAUDI
Azaroak 4, astelehena / 20:00
50 €
Gaurkotasuna / 27 maiatza, 2019
Maiatzaren 26tik 30era bitartean, igandetik ostegunera, Kimikako Biurteko 37. Bilera egingo da Donostian, Kursaal kongresu jauregian. Bi urtean behin egiten den nazioarteko topaketa hau RSEQ-Kimikako Espainiako Errege Elkarteak antolatzen du, eta aurten Universidad del País Vasco/Euskal Herriko Unibertsitatearekin elkarlanean (UPV/EHU) antolatu du. Ekitaldia Kimika Puru eta Aplikatuko Nazioarteko Elkartearen (IUPAC-International Union of Pure and Applied Chemistry) lehenengo mendeurrenean egingo da, aurten beteko baita.
Batzarrean, mundu osoko milatik gora partaidek berriki egin dituzten ikerketak partekatuko dituzte, arlo hauetakoak, besteak beste: material molekular eta polimeriko berriak, prozesu biologikoen modulazio kimikoa, molekula berrien sintesia eta modelizazio konputazionala.
Edizio honetan, osoko bilkuran sei hizlari arituko dira –horien artean, Frances H. Arnold 2018ko Kimikako Nobel sariduna nabarmentzen da—, eta batzarrak iraungo duen 5 egunetan egingo diren saio paraleloetan lehen mailako 80tik gora hizlari gonbidatu; azken horiek askotariko gaiak landuko dituzte 22 sinposioetan. Gainera, ikertzaile gazteenek protagonismo handia izango dute. Beren lan adierazgarrienak aurkeztuko dituzte, 350 bat hitzaldi labur eta 450 posterren bidez, eta itzal handiko ikertzaileekin elkarrekintzan aritzeko aukera izango dute.
Antolaketa batzordeko presidente eta UPV/EHUko Kimika Fakultateko irakasle Claudio Palomok nabarmendu duenez, “topaketa honetan, etorkizuneko garapen aplikatuak bultzatzeko oinarrizko ikerketa eta askotariko lan arloen arteko elkarrekintza garrantzitsuak direla nabarmenduko da eta, era berean, UPV/EHUko bertako eta gure inguruko beste ikergune batzuetako lantaldeen ikerketa lana aitortuko da. Azken horiek batzar honetan parte hartze handia izango dute”.
Gaurkotasuna / 24 maiatza, 2019
Urarekin lotutako hiru naziotako lau obra eskainiko ditu Akademie für Alte Musik Berlin ganbera-taldeak, maiatzaren 25ean, Kusaalen. Errepertorio barrokoko pieza ezagunenetarikoa den Haendel-en “Uretako Musika” izango da protagonista.
Akademie für Alte Musik Berlin antzinako instrumentuak darabiltzan munduko ganbera-orkestra garrantzitsuenetarikoa da. Georg Kallweit zuzendari eta kontzertinoarekin etorriko da Donostiara, Haendel, Marais, Telemann eta Delalanderen obrak biltzen dituen errepertorioarekin.
Musika barrokoaren gailurrera heldu zen Georg Friedrich Haendel konpositoreak Ingalaterrako George I Erresuma Batukoarekin adiskidetzeko idatzi zuen “Uretako musika”. Hanoverko printze-hauteslearen kapera-maisua zen Haendel, eta hark Londresera joateko baimena eman zion konpositoreari. Haren operek arrakasta handia lortu zuten Erresuma Batuko hiriburuan eta, horregatik, bere itzulera atzeratu egin zuen musikariak. Ustekabeko aldaketa batzuk tarteko, Hanoverko printze-hauteslea Erresuma Batuko errege bilakatu zen, Georg I.a Erresuma Batukoa. Koroatu berria Londresera joan zenean, oraindik ere haserre zegoen Haendelekin.
Georgek Kielmansegg baroia eraman zuen berarekin Hanoverretik Londresera. Erregeak uretako festa bat antolatzeko asmoa zeukan, Tamesis ibaia zeharkatuko zuen gabarra batean. Baroiak Haendelekin ezkutuan hitz egin zuen, festarako musika konposatu zezan. Georgeri zoragarria iruditu zitzaion musika, eta Haendelek konposatua zela jakin zuenean, harekin bakeak egin zituen.
“Uretako musika” hiru suitek osatzen dute: lehena ibaian behera joandakoan jotzeko, bigarrena afarirako eta hirugarrena itzulerako bidaiarako. Uretan jotzeko zatiak adar eta tronpetekin konposatu zituen musikari alemaniarrak, instrumentuon hots ozenak uretan ondo entzun zitezen (erregeak eta haren gonbidatuek gabarra batean egin zuten bidaia, eta musikariek beste batean). Bigarren suitea, aldiz, intimoagoa da, afarian jotzeko pentsatua, ontziak ainguratuta zeudenean jotzeko pentsatua.
AKADEMIE FÜR ALTE MUSIK BERLIN: “URETAKO MUSIKA”
Larunbata, maiatzak 25 / 20:00
40 / 32 / 26 / 21 / 11 €
Sarrerak erosi
Jaitsi esku programa
Gaurkotasuna / 15 maiatza, 2019
Esteve Ferrerek zuzenduriko La Familia Addams musikala maiatzaren 17tik 19ra Kursaaleko Auditorioan ikusteko aukera egongo da. Musikal hau izan da lehena entzumen- edo ikusmen-urritasunen bat duten pertsonentzat egokituriko sistema bat erabiltzen, hauek ere ikuskizunaz goza dezaten.
Stage-Access sistema berritzailearen bitartez, ikusleak aukeratutako edukiak ikus daitezke, audioarekin sinkronizatuta smartphone edo tablet baten laguntzarekin. Ikusmen-urritasuna dutenentzat zuzenduta dagoen sistemak, entzungailu batzuen bitartez, obraren audiodeskripzioa bidaltzen die.
Gainera, errealitate birtualaren bitartez, ikuskizuna zeinu hizkuntzan ikustea posible da. Sistema honekin, holograma bat izango balitz bezala, ikuslearen aurrean, zeinu hizkuntzan hitz egiten ari den itzultzailea edo azpitituluak flotatzen egongo balira bezala agertuko dira.
Erabiltzaileen esperientzia oraindik eta bereziago bihurtzeko, motxila bibrakor bat ere badago. Honen bitartez, entzumen-urritasunen bat duten pertsonek ikuskizuneko musika sentitu ahal izango dute, musikaren erritmoa eta soinu grabeak igortzen baititu motxilak. Sistema honek, urritasunen bat izan edo ez, ikuslearen esperientzia aberastu dezake.
La Familia Addams obrak bere ibilbidea Chicagon hasi zuen 2009an eta gero Broadwayn jarraitu zuen 2010ean. Musikaleko artistek antzokira eramaten dituzte Charles Addams ilustratzaileak sortutako pertsonaiak. Aktore protagonistak Carmen Conesa (Morticia), Xavi Mira (Gómez), Lydia Fairén (Miércoles), Frank Capdet (Tío Fétido), Alejandro Mesa (Pugsley), Meritxell Duró (Abuela) eta Javier Canales (Lurch) dira.
Erosi zure sarrera HEMEN.
Gaurkotasuna / 3 maiatza, 2019
Ruper Ordorika actuará en Kursaal Eszena este domingo 5 de mayo, con un repertorio que abarca Ruper Ordorika Kursaal Eszenan arituko da, datorren igandean, maiatzak 5, sasoi ezberdinetan sortutako kantu sortarekin.
Bere luxuzko Mugalaris taldea izango du lagun: Arkaitz Miner gitarra, mandolina eta biolinarekin, Fernando Neira “Lutxo” baxuarekin eta kontrabaxuarekin, eta Hasier Oleaga bateriarekin. Kontzertuko gonbidatu berezia Bartzelonako David Soler musikaria izango da, pedal steel eta gitarrarekin.
Hamabost disko baino gehiagorekin, euskal kantugile gorenetako bat dugu, ezbairik gabe. 1980an kaleratu zuen lehenengotik, jatorri ezberdineko musikariak bildu ditu bere diskoetan eta, letretan ere, bere hitzez gain, Bernardo Atxaga, Joseba Sarrionandia, Joxemari Iturralde eta beste askoren testuak baliatu ditu, poetika baten lekuko.
Hautsi da anphora lehen disko hartan kritikaren babesa lortu zuen arren, Ez da posible diskoko rock doinuekin zabaldu zuen, 1990ean, entzulego zabalago baterako bidea. Ordutik, askotariko diskoak grabatu ditu: haietako batzuetan, kantu zaharrekiko bere pasio-zaletasuna azaldu du; beste batzuetan, rock doinuetatik soinu garbiajora jo izan du. Azkenekoan, berriz, bakarka aritu da, hain zuzen, Bakarka izena duen diskoan: 40 urtetan zehar sortutako kanturik azpimarragarrienak bildu ditu bertan.
Igandeko kontzertuan ere sasoi ezberdinetako kantuak entzungo ditugu, Ruper Ordorikak bere zuzenekoetan eskaintzen duen indar eta fintasunez.
RUPER ORDORIKA
Igandea, maiatzak 05 / 19:00
18 €
Sarrerak erosi
Gaurkotasuna / 16 apirila, 2019
Abuztuaren 1etik 31ra izango den 80. Musika Hamabostaldian Ainhoa Arteta, “Madame Butterfly” operan, izarra izango da. Gainera, Lucia Lacarra eta Ballet Flamenco de Andalucía konpainiaren eskutik dantzaz gozatzeko aukera ere eskainiko da eta San Telmo Museoak jaialdiaren ibilbidea bere hasieratik gaur egun arte gogoratuko du erakusketa baten bitartez.
80.Musika Hamabostaldiak 90 proposamenetik gora eskainiko ditu 10 ziklotan bananduta eta nagusiki Donostian gauzatuko diren arren, proposamen hauetako batzuk Gipuzkoako, Arabako, Nafarroako eta Iparraldeko hainbat herritan ere gozatu ahal izango dituzte entzuleek.
Mahler Chamber Orchestrak emango die hasiera Kursaal Auditorioko kontzertu sinfonikoei (abuztuak 1), Jacob Hrusa zuzendari txekiarraren batutapean. Bambergeko Orkestra Sinfonikoko zuzendari titularra izendatu dute berriki. Inaugurazio kontzertuan, Seong-Jin Cho pianista gaztea arituko da, 2015eko Chopin Piano Lehiaketako irabazlea. Claudio Abbadok sortu zuen ganbera orkestrak Donostiako Orfeoia izango du lagun bere bigarren emanaldian (abuztuak 2), Dvoraken “Te Deum” eta Schumannen “2. sinfonia” barne hartzen dituen programarekin.
2012ko Hamabostaldian parte hartu ondoren, Orchestre de Paris programa bikoitzarekin itzuliko da, Daniel Harding zuzendari titularraren gidaritzapean. Emanaldietatik lehena (abuztuak 20) izaera programatikoko kontzertua izango da. Berliozen “Harold Italian” joko dute, konpositorearen 150. heriotza urteurrenean, Lord Byronen poema batean inspiratutako obra. Beethovenen “Pastorala” ere interpretatuko dute, naturaren inguruko programa osatuz. Bigarren saioan dimentsio handiko kontzertua eskainiko dute (abuztuak 21): hiru bakarlari, Donostiako Orfeoia eta Orfeoi Txikia, orkestra osoa eta ganbera orkestra bat arituko dira elkarrekin. Brittenen “Gerrako Requiema” interpretatuko dute, XX. mendeko obra gorenetariko bat. Autoreak gerran zehar suntsitutako Coventryko katedrala berriz kontsakratzeko konposatu zuen requiema. Haren estreinaldirako bi Mundu Gerretan parte hartu zuten hiru herrialdetako bakarlariak elkartzen saiatu zen: Alemania, Britainia Handia eta SESB, azkenean helburu hori erdietsi ez bazuen ere.
Bartoken “Bizar Urdinen gaztelua” operaren kontzertu bertsioa izango da Euskadiko Orkestra Sinfonikoak (abuztuak 24), Rovert Treviño titularraren batutapean, eta Andra Mari Abesbatzak eskainiko duten kontzertuko pieza nagusia. Opera honek gizakiaren alderik makurrena arakatzen du, baina, era berean, XX. mendeko opera bikainenetarikoa da. Programa Sorozabalen gaztaroko obra batek eta Ravelen pieza batek osatuko dute.
Deutsche Kammerphilharmonie Bremen orkestrak (abuztuak 27) molde erromantikoa duten orkestretan azken urteotan ezohiko bihurtu den errepertorioa ekarriko du. Ganbera taldeak Bachen biolinerako kontzertuak interpretatuko ditu, konpositore honen obrak hainbat alditan grabatu dituen Hillary Hann birtuosoarekin.
Abuztuaren 30 eta 31n, London Philarmonic Orchestrak piano ziklo nabarmenena interpretatuko du, Beethoven, Juanjo Menaren zuzendaritzapean eta Javier Perianes pianistarekin. Zuzendariak eta bakarlariak Europako hainbat hiritan eskaini dituzte kontzertuok, eta urteak dira biek harreman artistiko emankorra dutela.
Bere opera hitzorduari leial, 80. Musika Hamabostaldiak Pucciniren “Madame Butterfly” programatu du abuztuaren 13 eta 15erako, obra liriko eszenaratuenetariko bat. Palau de les Arts de Valenciaren ekoizpenean, 40. hamarkadan girotuta dago istorioa, Bigarren Mundu Gerraren erdian. Ainhoa Arteta sopranoak protagonistari ahotsa emango dio (Cio-Cio San); Bartzelonako Liceu antzokian interpretatu berri du papera. Ondoko izenek interpretatuko dituzte gainerako pertsonaiak: Marcelo Puente (Pinkerton), Gabriel Bermúdez (Sharpless), Cristina Faus (Suzuki), Paco Vas (Goro), Isaac Galán (Príncipe Yamadori). Easo Ahots Mistoen Abesbatza ere arituko da, besteak beste. Giuseppe Finzik Euskadiko Orkestra Sinfonikoa gidatuko du.
Azkenik, Víctor Ullate Ballet Kursaal Auditorioko dantza hitzordu tradizionalaz arduratuko da. “Antígona” (abuztuak 17 eta 18) da haien produkzio berria eta Lucía Lacarrak interpretatuko du paper nagusia, Víctor Ullatek berak sortutako koreografia batekin. Donostiara heldu baino aste batzuk lehenago estreinatuko dute ikuskizuna. Gainera, Víctor Ullate konpainiako zuzendari artistiko izendatu berri dute Lacarra.
Zikloen egitarau zehatza eta dagoeneko lotuta dauden 80. Musika Hamabostaldiko atalak ondoko estekan kontsultatu daitezke:
www.quincenamusical.eus
Abonuen eta sarreren salmenta
Datorren ostegunean, apirilak 25, bukatuko da epea Hamabostaldiko Lagunek abonuak eta sarrerak eskatzeko.
Sarreren salmenta orokorra ekainaren 4an jarriko da abian, www.quincenamusical.eus webgunearen bidez eta Kursaal nahiz Victoria Eugenia Antzokiko leihatiletan.
Gaurkotasuna / 8 apirila, 2019
Lucia eta Ikerren arteko elkartze artistikoak, Vitali Safronkine koreografo errusiarrarekin batera, amets berri bat sortu du: Gure Ametsa Dantzaldia. Ikuskizuna Kursaal Auditorioan apirilaren 29an izango da, Dantzaren Nazioarteko Egunean, hain zuzen ere.
Dantzaldiak bi orduko iraupena, bi zati eta hamaika pieza izango ditu. Milaneko Scala eta Víctor Ullate Ballet ospetsuetako dantzari nagusiekin batera, Lucia eta Ikerrek kalitatez eta berrikuntzaz betetako ekitaldi profesionala zuzenduko dute dantzazaleen gozamenerako.
Dantzatzea Lucia Lacarra eta Iker Murillo artista gipuzkoarrek errealitatea bihurtu zuten ametsa da. Lucia Lacarra (Nijinsky Saria, Benois de la Danse Saria –balletaren Oscarra-, eta Dantza Sari Nazionala) dantzaren arloan bikaintasuna lortzeko Zumaitik atera zen, Hamarkadako Dantzariaren izendapena lortuz. Iker Murillok, bere aldetik, Pasaiatik irten eta Europako konpainia garrantzitsuetan lehen mailako dantzaria izatearen ametsa gauzatu zuen, Gipuzkoako errebelazio sariaren errekonozimendua lortuz.
Gure Ametsa Dantzaldirako sarrerak antzokiko lehiatilan salgai daude eta baita www.kursaal.eus webgunean ere. Sarreren salneurria 15-39 € bitartekoa da.
Ekitaldia: Gure Ametsa Dantzaldia.
Zuzendari artistikoak: Lucia Lacarra eta Iker Murillo.
Koreografoa: Vitali Safronkine.
Dantzariak: Lucia Lacarra, Iker Murillo eta Vitali Safronkine (Nazioarteko Dantzari Nagusiak)/ Vittoria Valerio
(Milaneko Teatro alla Scala Dantzari Bakarlaria) eta Claudio Coviello (Milaneko Teatro alla Scala Dantzari Nagusia)/
Josué Ullate, Elena Diéguez, Cristian Oliveri eta Óscar Comesaña (Víctor Ullate Balleta).
Programa:
1. Zatia: Reminiscence, Festival de las flores en Genzano, The Crossing, Continuo, Quiebro, Sola.
2. Zatia: Dans le même soufflé, Concerto, Giselle, Burka, Matching Thoughts.
